Επανάσταση του Αγ.Τίτου και μεταμοντέρνα αφηγήματα

[Κρητικά νομίσματα της εποχής της Ενετοκρατίας στα ελληνικά.Το αν οι Ενετοί του νησιού είχαν εξελληνιστεί,αυτό δε σημαίνει ότι ο ελληνισμός δεν έχει ιστορική συνέχεια.]

Επανάσταση και Δημοκρατία του Αγίου Τίτου

Το 1363 σαν σήμερα (25 Αυγούστου) είχαμε στο Ηράκλειο μία ακόμη εξέγερση κατά των Ενετών κατακτητών.
Υπήρξε μία από τις πολλές εξεγέρσεις κυρίως της πρώτης περιόδου της Ενετοκρατίας στην Κρήτη,με τη διαφορά ότι η συγκεκριμένη έφερε τη δημιουργία του αυτόνομου κράτους,της Δημοκρατίας του Αγίου Τίτου,από τη μια,ενώ από την άλλη τα χαρακτηριστικά της ήταν διαφορετικά από τις υπόλοιπες επαναστάσεις του ρωμέικου-ορθόδοξου στοιχείου κατά των Φράγκων κατακτητών.
Στην περίπτωση λοιπόν της Επανάστασης του Αγίου Τίτου είχαμε ευγενείς ιταλικής καταγωγής να συμμαχούν με ντόπιους Ρωμιούς άρχοντες με σκοπό να φτιάξουν μια ανεξάρτητη Δημοκρατία (Republica) κατά τα πρότυπα της Βενετίας και όχι Μοναρχία ή κάτι παρόμοιο,που ήταν το κυρίαρχο πολίτευμα της εποχής.

Εδώ έρχεται και η ανάλυση του ακαδημαϊκού κ. Γ.Μηλιού για το θέμα,που παραθέτουμε παρακάτω.
Για τον ίδιο το ότι Λατίνοι και Έλληνες ενώθηκαν για να φτιάξουν ένα ανεξάρτητο κράτος στην Κρήτη,είναι η απόδειξη ότι δεν υπάρχει η ιστορική συνέχεια του ελληνισμού και ότι τα έθνη δημιουργήθηκαν μετά τη Γαλλική Επανάσταση ενώ πριν δεν υπήρχαν.

Είναι προφανές ότι οι περισσότεροι διανοούμενοι σήμερα είναι προσκολλημένοι στο επίσημο αφήγημα της εποχής της παγκοσμιοποίησης και μπερδεύουν τα βασικά.
Μπερδεύουν την έννοια του έθνους σαν ταυτότητα με την έννοια του κράτους.
Αν.Γερμανία,Δυτ.Γερμανία και Αυστρία ήταν τρία διαφορετικά κράτη για δεκαετίες.Ήταν μέρος όμως του ίδιου έθνους.
Βόρεια και Νότια Κορέα είναι δύο χωριστά κράτη και δυο διαφορετικά κοινωνικά συστήματα αλλά ένα έθνος.
Κύπρος και Ελλάδα είναι δυο διαφορετικές κρατικές οντότητες.Ελλαδίτες όμως και Κύπριοι είναι Έλληνες.
Άλλο η εθνική ταυτότητα,άλλο το κράτος.Δεν ταυτίζονται πάντα.

Επίσης δεν είναι όλες οι ταυτότητες ίδιες,ούτε δημιουργήθηκαν την ίδια ιστορική περίοδο γιατί απλούστατα δεν έχουν όλοι οι λαοί την ίδια ιστορία,ούτε τα ίδια χαρακτηριστικά.
Ας πούμε,Ιταλική και Ελληνική ιστορική συνέχεια αναφέρει ο κ.καθηγητής.
Μόνο που ούτε καν οι Ιταλοί δε μιλάνε για “ιταλική συνέχεια” αφού γνωρίζουν και οι ίδιοι ότι για πολλούς αιώνες οι περιοχές της ιταλικής χερσονήσου ήταν χωρισμένες σε πολλά και διαφορετικά κράτη,με μόνη εξαίρεση το Νότο που ήταν ενωμένος και ενιαίος κρατικά.

Από την άλλη με τον ελληνισμό δεν ήταν έτσι τα πράγματα.
Από την εποχή του Αλεξάνδρου και μετά ο ελληνισμός έζησε με κοινούς κρατικούς θεσμούς.
Είτε στο πλαίσιο του Ρωμαϊκού κράτους,που μετά έγινε “βυζαντινό”,είτε στην Οθωμανική αυτοκρατορία που όμως οι “ρωμιοί” είχαν το δικό τους παράλληλο κράτος,το “μιλλέτι” των Ρωμιών με αρχηγό τον εκάστοτε Οικουμενικό Πατριάρχη Κων/πολης.

[Εικόνα: Iππικοί αγώνες στην πλατεία του Αγ Μάρκου, που έγιναν για να τιμηθεί το γεγονός της καταστολής της επανάστασης, της γνωστής ως επανάστασης του Αγ. Τίτου, και της επανάκτησης της Κρήτης]

Έρχεται λοιπόν ο κ.καθηγητής να βγάλει το συμπέρασμα από το γεγονός ότι οι Γκραντένιγκο και οι Βενιέρ συμμάχησαν με τους Καλλέργηδες προκειμένου να δημιουργήσουν ένα ανεξάρτητο κρητικό κράτος.
Άρα,λέει, δεν υπήρχε ελληνική ταυτότητα αλλά κάτι το συγκεχυμένο.
Το ότι οι ιταλικής καταγωγής κρητικοί ζούσαν στο νησί για πάνω από 150 χρόνια,μακριά από την ιταλική χερσόνησο,μιλούσαν ελληνικά (παράδειγμα η γλώσσα του ενετοκρητικού Κορνάρου) και όπως περιγράφουν οι Ιταλοί περιηγητές της εποχής (πχ Κρ.Μπουοντελμόντι) γιόρταζαν το “ορθόδοξο Πάσχα” μαζί με τους Έλληνες.
Δεν τον βάζει σε σκέψεις για το κατά πόσο ένιωθαν “Ιταλοί” (σε μια εποχή που δεν υπήρχε καν Ιταλία) ή Έλληνες σε μια εποχή που ο ελληνισμός ήταν ακόμη ισχυρός σαν ταυτότητα;

Συμπέρασμα

Το ότι οι ταυτότητες των λαών,όπως και οι ίδιοι οι λαοί αλλάζουν από εποχή σε εποχή είναι προφανές.
Το ότι δεν υπάρχει ιστορική συνέχεια και τα έθνη γεννήθηκαν μετά τη Γαλλική επανάσταση,είναι ηλίθιο.
Δεν ισχύει για όλα τα έθνη αυτό.
Σαν σήμερα εξήμισι αιώνες πριν κάποιοι Κρητικοί ιταλικής καταγωγής αλλά εξελληνισμένοι επαναστάτησαν μαζί με Κρητικούς ελληνικής-ρωμέικης καταγωγής κατά των Ενετών.
Πώς οι Αγγλοσάξονες προτεστάντες της Αμερικής επαναστάτησαν κατά των Άγγλων;

Το άρθρο του Γιάννη Μηλιού για τη Δημοκρατία του Αγίου Τίτου